Да Дня работнікаў культуры
І ззяюць золатам дзівосы саламяныя
Ствараць дзівосы сваімі рукамі для Наталлі Леанідаўны Лапацінай – звычайная справа. Працуе метадыстам-майстрам у раённым Доме рамёстваў, а сутнасць яе – творца.
Маладой майстрысе падуладны сакрэты розных тэхнік народных промыслаў і рамёстваў, а яе “канёк” – вышыўка і саломапляценне. Прызнаецца, што іншы раз і сама не ведае, што ў яе атрымаецца. Прымаецца за работу, а прыходзіць самая незвычайная ідэя, якая проста патрабуе ўвасаблення. Тады і нараджаецца сапраўдная прыгажосць, прадмет мастацтва, а не проста выраб. Вось у гэтыя дні робіць вымпелы-сувеніры для Пасольства Эстоніі, на іх спалучае вышыўку беларускага нацыянальнага арнаменту і інкрустацыю саломкай.
У свой час Наталля скончыла Бабруйскае мастацкае вучылішча № 15, затым – педагагічны каледж. Аб узроўні яе майстэрства сведчыць удзел у шматлікіх абласных, рэспубліканскіх і міжнародных конкурсах і фестывалях майстроў дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва. Адзін з апошніх – VIII Міжнародны фальклорны фестываль нацыянальных культур “ПОЛІСЬКЕ КОЛО” ў горадзе Чарнігаве, дзе былі прадстаўлены работы творчага калектыву раённага Дома рамёстваў (дырэктар Лізавета Кавалёва). Акрамя работ Наталлі Леанідаўны тут былі прадэманстраваны вырабы метадыстаў-майстроў Святланы Сажынай (кераміка), Уладзіміра Дзержанскага (мастацкая апрацоўка дрэва), Галіны Паражынскай (лозапляценне, пано з бяросты). Вы-ставачныя саламяныя вырабы Наталлі Лапацінай перададзены ў дар Украінскаму пасольству. Дарэчы, яе работы разыш-ліся ўжо па многіх краінах свету. Бо якія б знакамітыя госці ні прыязджалі ў раён, дзе б ні гастраліравалі за мяжой творчыя калектывы Клічаўшчыны, дзе б ні экспанаваліся работы майстрыхі, іх абавязкова дораць на добрую памяць або купляюць наведвальнікі.
Зараз Наталля Леа-нідаўна Лапаціна працуе над стварэннем персанальнай выстаўкі. У гэтым ёсць важкая патрэба: з Саюза майстроў народнай творчасці Беларусі да яе паступіла прапанова аб уступленні ў яго рады. Прапанова пачэсная, важкая, як пацвярджэнне майстэрства. Персанальная выстаўка – адна з умоў уступлення ў гэту аўтарытэтную грамадскую арганізацыю.
Кожны дзень калектыву раённага Дома рамёстваў напоўнены творчасцю, новымі ідэямі і новымі па-дзеямі. Літаральна заўтра на раённым Пакроўскім кірмашы мы зможам не толькі палюбавацца іх выставачнымі работамі, а і набыць сувеніры для сябе і на падарунак-напамін аб роднай зямлі. А ўжо 13 кастрычніка, якраз у сваё прафесійнае свята, майстры РДР ва ўсёй прыгажосці і велічы прадставяць наш раён на першай Міжнароднай выстаўцы-продажы “Залаты майстар”, якая будзе праходзіць у рамках ХІІІ Міжнароднага музычнага фестывалю “Залаты шлягер” у горадзе Магілёве.
Натхнення, новых творчых здабыткаў вам, паважаныя! Са святам!
ГРАЙ ЖА, МУЗЫКА, ГРАЙ!
Відаць, у яркіх красках лета зачарпнула Яўгенія Козыр тонкае адчуванне прыгажосці, бо нарадзілася якраз у жніво, гарачую і песенную пару.
Сузор’е Льва – сімвал Сонечнага агню і жыватворнай энергіі — надзяліла яе жыццёвым аптымізмам, воляй, сардэчнасцю і шчырасцю, любоўю да свецкага жыцця, сцэны і мастацтва. Таму натуральна, што з маленства з задавальненнем вучылася ў мясцовай Востраўскай дзіцячай музычнай школе. Пытанне аб выбары прафесіі нават не стаяла: яна і бацькі ведалі, што свой лёс Яўгенія звяжа з музыкай.
Гады вучобы ў Магілёўскім дзяржаўным каледжы мастацтваў праляцелі незаўважна. Па дзяржаўным размеркаванні ўжо дыпламаваным спецыялістам яна вярнулася на родную Клічаўшчыну. І вось ужо другі год Яўгенія Козыр працуе дырэктарам Востраўскага сельскага Дома культуры, а жыве дома, з бацькамі. Паводле дыплома яна — кіраўнік інструментальнага ансамбля і арганізатар культурнага правядзення вольнага часу. А музыкі ва ўсіх беларускіх паселішчах здаўна ў пашане і павазе, без іх і свята – не свята, ды і будні шэрыя, аднолькавыя.
Пад тонкімі пальчыкамі маладога музыканта ажываюць акардэонныя клавішы, гучаць фартэпіянныя п’есы. А яшчэ яна валодае майстэрствам ігры на духавым інструменце – блок-флейце. Усе яе веды, навыкі і здольнасці ў роднай вёсцы запатрабаваныя і малымі, і старымі. Тым больш што амаль кожнага мясцовага жыхара Яўгенія ведае ад нараджэння: з кім суседзі, з кім аднакласнікі, сябры. Таму і самадзейнасць арганізаваць лягчэй, і кірмаш, свята, вечар адпачынку наладзіць, дыскатэку правесці, і розныя аматарскія аб’яднанні пры СДК “жывуць”. Тыя ж дзіцячыя гурткі: танцавальны “Мандарынкі”, сольных спеваў.
Яўгенія Сяргееўна па сумяшчаль-ніцтве працуе настаўнікам музыкі па класе фартэпіяна ў Востраўскім філіяле ДУК ”Арэхаўская дзіцячая школа мастацтваў”. Цяпер яна сама ўжо вучыць мясцовых дзяцей чуць музыку і ў подыху ветру, і ў палёце чмяля, сваё бачанне прыгожага ўвасабляць у ігры на інструменце. Па-ранейшаму жыве і вакальны ансамбль ”Зараначка”. Цяпер Яўгенія – яго кіраўнік. У гэтым дзіцячым калектыве яна, як і многія востраўскія дзяўчынкі, калісьці вучылася спяваць, рабіла першыя крокі на сцэне. Гэту любоў да песні Яўгенія нясе праз жыццё.
Чалавек яна актыўны, стаяць на месцы — не ў яе правілах. Як прызнаецца, ужо дакладна ведае: работнік культуры – гэта яе прызванне. Працуе і жыве на адным дыханні, у творчым пошуку, па шляху самаўдасканалення. Трэба – выступіць і на раённай сцэне, паўдзельнічае ў праграмах раённага Дома культуры. Зараз Яўгенія працягвае сваю адукацыю – яна студэнтка-завочніца Беларускага дзяржаўнага педагагічнага ўніверсітэта імя Максіма Танка. А адно з нядаўніх асабістых дасягненняў – атрыманне вадзіцельскага пасведчання на права кіравання аўтамабілем катэгорыі “В”. Як і большасць маладых, яна імкнецца быць паспяховай. Дзяўчына ўпэўнена: мары збываюцца – варта толькі гэтага вельмі хацець!
Прафесія вечная – бібліятэчная!
Нават дарослыя людзі часам уяўляюць сябе сярэдневяковымі рыцарамі або магучымі варварамі, прынцэсамі-прыгажунямі або героямі любоўных раманаў.
Бо чалавечая фантазія бязмежная, а мозг патрабуе пастаяннага падсілкоўвання і пажытку для розуму. Такую магчымасць кожнаму дае дзіўны свет кніг. З лю-бімымі літаратурнымі героямі мы можам падарожнічаюць у часе і прасторы, пабываць у тых месцах, дзе наўрад ці калі пабываем у рэальнасці, пражыць сотні жыццяў. Чытанне нельга замяніць нічым!
А даступнасць кніжнага багацця забяспечваюць публічныя бібліятэкі. У нашым раёне гэта ДУК “Бібліятэчная сетка Клічаўскага раёна”, у якую ўваходзяць 20 сельскіх, цэнтральная раённая і дзіцячая бібліятэкі. Працуюць у іх 35 абаяльных эрудыраваных супрацоўніц, якія крочаць у нагу з часам. Цяпер у арсенале бібліятэкараў –найноўшыя камп’ютарныя тэхналогіі, бо толькі па дзяржаўнай праграме “Культура Беларусі” на 2011 – 2015 гады атрыманы 41 камп’ютар. У аўтаматызаваным рэжыме вядуцца: каталогі на новыя паступленні літаратуры, краязнаўчы і сістэматычны перыядычных выданняў для ўсіх бібліятэк, у цэнтральнай і дзіцячай бібліятэ- ках – улік чытачоў і ўлік кнігавыдачы.
Бібліятэкары сеткі да масавых мерапрыемстваў, свят навучыліся рабіць тэматычныя электронныя прэзентацыі, а таксама прэзентацыі кніг, перыёдыкі.
Але кніга, як і раней, застаецца галоўнай каштоўнасцю. Іх багацце ўражвае! У фондах бібліятэк сеткі налічваецца больш за 323 тысячы кніг, газет, часопісаў, электронных выданняў.
Шырокі спектр бібліятэчных паслуг сёння аднолькава даступны як для насельніцтва Клічава, аграгарадкоў, так і аддаленых вёсак. Узяць хаця б Усохскую сельскую бібліятэку. У сувязі з аптымізацыяй бібліятэчнай сеткі вось ужо шэсць гадоў яе бібліятэкар Ірына Васільеўна Ерамеева працуе на паўстаўкі. Але гэта акалічнасць ніяк не адлюстроўваецца на якасці бібліятэчнага абслугоўвання насельніцтва. Чытачоў тут усяго 140, з іх 17 дзяцей. Да іх паслуг фонд у звыш 9000 кніг, перыядычных выданняў. Пагадзіцеся, гэта надзвычай важна, бо не кожная сям’я можа сёння дазволіць сабе купіць кнігі або выпісаць стос перыёдыкі. Забяспечана бібліятэка і камп’ютарам, не так даўно падключаны інтэрнэт. Дзякуючы чаму тут будзе выкарыстоўвацца спецыяльная бібліятэчная праграма “ALIS”, забяспечаны доступ да электроннага краязнаўчага каталога, да ўсяго кніжнага фонду сеткі раёна, у далейшым – вобласці і рэспублікі.
Але поспех у любой справе забяспечваюць людзі. Бібліятэчнай справе Ірына Васільеўна Ерамеева прысвяціла амаль 30 гадоў свайго жыцця і ўвесь час працуе ў гэтай сельскай бібліятэцы. Кіраўніцтва характарызуе яе як надзвычай адказнага спецыяліста, творчага чалавека. Бо Ірына Васільеўна яшчэ і пастаянная ўдзельніца самадзейнасці, спявае ў вакальным ансамблі “Суседзі” Бацэвіцкага Цэнтра культуры і вольнага часу. Хоць Усохі зараз не ранейшая густанаселеная вёска, але яна імкнецца зрабіць жыццё сваіх землякоў больш цікавым, яркім. У прыватнасці, Ірына Васільеўна – часты госць у сваіх пажылых чытачоў, якім дастаўляе кнігі дамоў. У бібліятэцы для дзяцей сярэдняга школьнага ўзросту каля дзевяці гадоў працуе аматарскі клуб “Юны эколаг”. У ім праводзяцца экалагічныя ўрокі, гутаркі, завочныя падарожжы, літаратурныя гадзіны, прысвечаныя творчасці дзіцячых пісьменнікаў, якія пішуць аб прыродзе, і г.д. Мерапрыемствы прымяркоўваюцца да знамянальных экалагічных дат, напрыклад, да Дня птушак, Дня Зямлі і іншых. Арганізуюцца і прагулкі ў прыроду, калі на яе ўлонні бібліятэкар знаёміць дзяцей з лекавымі травамі або запрашае на сустрэчу цікавага суразмоўцу, егера Бацэвіцкага лясніцтва Сяргея Андрэевіча Ерамеева. Работа па экалагічным выхаванні дзяцей пастаўлена на такім узроўні, што абагульнены вопыт Усохскай бібліятэкі ў свой час быў прадстаўлены на адным з абласных экалагічных бібліятэчных конкурсаў.
Матэрыялы Ніны ІЗОХ. Фота аўтара.