ГІСТАРЫЧНЫ АРТЭФАКТ

У  аграгарадку  Заполле  мясцовы  жыхар  знайшоў  на  вуліцы  артэфакт  мінулага  стагоддзя,  які  мае  назву  «пасадовы»  знак.  У  Расійскай  Імперыі  пасадовы  знак  у  выглядзе  падвескі  або  бляхі,  як  у  нашым  выпадку,  насілі  на  адзенні   яго  ўладальнікі  ў  час  выканання  службовых  абавязкаў.  Знойдзены  пасадовы  знак   належаў  лесніку  маёнтка  Бацэвічы.
У  верхняй  частцы  медная  бляха  ўпрыгожана гербам Любіч, якім карысталіся паны  Патоцкія, Русецкія, Закрэўскія, Крыжэвічы і інш., у тым ліку і род Незабытоўскіх, які меў землі і маёнтак у Бацэвічах. У  дарэвалюцыйны  час,  як  правіла,  пасадовы  знак  нёс  на  сабе  тлумачальны  надпіс – назву  пасады.  Акрамя  гэтага  дапаўняў  сабой  ці  замяняў  форменны  касцюм.  Гэтыя  знакі – сімвал  бюракратычнай  дзяржавы,  у  якой  рэформы – сялянская,  судовая  і  гарадская – павінны  былі  не  столькі  адчыніць  шлях  да  развіцця  прамысловасці,  колькі  стварыць  стройную  піраміду  ўлады.  Да  рэформы  знакі  прыналежнасці  да  сістэмы  мелі  толькі  чыноўнікі  і  афіцэры.  Пасля  яе  практычна  ўсе  грамадзяне  імперыі,  прыцягнутыя  да  ўдзелу  ў  яе  функцыянаванні,  павінны  былі  “выступаць  пры  знаку”.  І,  бадай,  самае  галоўнае –  знакамі  былі  надзелены  мільёны  сялян,  уся  “вярхушка”  вёскі – ад  валаснога  старасты  да  вартаўніка.  Гарады  хутка  разрасталіся  і  станавіліся  рашаючым  фактарам  у  пакуль  яшчэ  сялянскай  краіне,  таксама  займелі  сотні  тысяч  уладальнікаў  знакаў – ад  граданачальніка, суддзі,  паліцэйскага  да  дворніка.  Усе,  хто  атрымліваў  жалаванне  з  гарадской  казны  ці  ад  дзяржавы,  абавязаны  былі  “выконваць  пасаду  пры  знаку”.
Правёўшы  не  адну  гадзіну  ў  пошуку  патрэбнай  інфармацыі,  удалося  высветліць,  што  пасадовыя  знакі  былі  як  стандартныя  па  форме, так  і  не  стандартныя.  Выраблялі  іх  на  манетных  дварах,  а  калі  іх  не  хапала,  то  ў  губерніях  чаканілі  свае,  а  яны  маглі  адрознівацца  ад  агульнапрынятых.
Да  стандартных  адносіліся  знакі:  “Валасны  суддзя”,  “Старшыня  валаснога  суда”,  “Памочнік  старшыні  валаснога  суда”,  “Сельскі  стараста”,  “Валасны  засядацель”,  “Валасны  старшыня”,  “Памочнік  старшыні”,  “Памочнік  сельскага  старасты”.
На  аверсе  стандартнага  знака  была  ўказана  пасада   і  герб  губерніі.  На  рэверсе  ў  цэнтры  размяшчаўся  вензель  імператара  і  дата.
На  запольскай  знаходцы  адсут-нічае  дата.  Але ўдалося  ўстанавіць,  што  на  большасці  пасадовых  знакаў  мелася  дата  1889  год.  Справа  ў  тым,  што  12  ліпеня  1889  года  ў  Расійскай  Імперыі  была  ўстаноўлена  пасада  земскіх  участковых  начальнікаў,  якія  замянілі  сабой  міравых  суддзяў.  З’явіліся  таксама  знакі  “Паліцыя”,  “Паштальён”,  “Ляснік”,  “Ломовой  извозчик”  і  многія  іншыя.

Аліна  СУДНІК.
На  здымку:  Леанід  Юзэфавіч  Сушыцкі  са  сваёй  знаходкай.

Последние новости

НОВОСТЬ ДНЯ

Делегаты ВНС утвердили Концепцию нацбезопасности и Военную доктрину

25 апреля 2024
Актуально

С 1 мая 2024 года увеличивается размер БПМ

25 апреля 2024
Официально

Выступление Президента Беларуси на заседании седьмого Всебелорусского народного собрания

25 апреля 2024
Правопорядок

Отвечает участковый инспектор милиции

24 апреля 2024
Дорожная безопасность

Единый день безопасности дорожного движения пройдёт 26 апреля

24 апреля 2024
В трудовых коллективах

Преуспеть во всём

24 апреля 2024
ВНС-2024

Мнение делегата ВНС

23 апреля 2024
У раёне

У раёне

23 апреля 2024
НОВОСТЬ ДНЯ

Субботник на Кличевщине: поддержание порядка – задача общая

23 апреля 2024
Кличевщина

Результаты достойные, но работать есть над чем

23 апреля 2024

Рекомендуем

ВНС-2024

Мнение делегата ВНС

23 апреля 2024
80-ЛЕТИЕ ОСВОБОЖДЕНИЯ БЕЛАРУСИ

«Разам з мастацтвам» – открытый диалог

12 апреля 2024
100-летие Кличевского района

Сто лет – сто деревьев

16 апреля 2024
Безопасность

За безопасность вместе

16 апреля 2024
Правопорядок

Отвечает участковый инспектор милиции

24 апреля 2024
Призыв-2024

Будущие солдаты получили повестки

16 апреля 2024
НОВОСТЬ ДНЯ

Озеленение детского парка

19 апреля 2024
Охрана природы

Беречь природу – задача каждого!

16 апреля 2024